Specjaliści terapii uzależnień często spotykają się z pytaniem pacjentów: „Co jest bardziej skuteczne w leczeniu uzależnienia terapia profesjonalna w ośrodku czy mitingi AA – co wybrać?”.
Warto więc tutaj wyjaśnić na czym polegają różnice pomiędzy tymi podejściami i jak osoba uzależniona może z nich skorzystać na swojej drodze trzeźwienia.
Przede wszystkim pacjent nie powinien wybierać pomiędzy terapią a mitingami tylko skorzystać z obu form pomocy gdyż one się wzajemnie uzupełniają.
Terapia uzależnień prowadzona w ośrodkach refundowanych przez NFZ stanowi profesjonalne podejście do leczenia. Pacjent przez cały jej czas korzysta ze wsparcia specjalistów: terapeuty i lekarza. Terapia ma określony program, który można podzielić na część edukacyjną oraz pracy pacjenta z samym sobą.
Edukacja dotyczy choroby: czym jest, jakie są jej objawy, rozwój, skutki i mechanizmy. Pacjent otrzymuje wiedzę jak funkcjonować z chorobą, na jakie schematy swojego zachowania zwrócić uwagę i jak je zmienić. Duży nacisk jest położony na rozpoznawanie, wyrażanie i konstruktywne wykorzystanie emocji. Ponadto osoba uzależniona otrzymuje wiele cennych informacji i gotowych narzędzi w celu poradzenia sobie z głodem alkoholowym i zapobieganiu nawrotom choroby. Podczas zajęć przygotowuje również konkretny plan swojego trzeźwienia.
Podczas terapii pacjent ma możliwość przejścia przez proces akceptacji choroby, przepracowania trudnych wydarzeń ze swojego życia i związanych z nimi emocji, a także odnalezienia swojej motywacji do pozostania w abstynencji. W tym celu pacjent przygląda się sobie i poznaje siebie na nowo jako osobę trzeźwą. Może wówczas przyjrzeć się swoim przekonaniom na swój temat i na temat choroby oraz rozpoznać, które schematy zachowania chciałby zmienić aby utrzymać abstynencję.
Kolejny etap terapii to wprowadzenie tych zmian w życie i wypracowanie nowych konstruktywnych nawyków np. dużo czasu poświęca się asertywności, komunikacji z bliskimi oraz rozwiązywaniu problemów.
Terapia ma również na celu wypracowanie u pacjenta poczucia sprawczości
i odpowiedzialności w zakresie utrzymania swojej trzeźwości. Tą część pracy nad sobą pacjent realizuje na zajęciach grupowych podczas których wymienia swoje doświadczenia i refleksje z innymi uczestnikami terapii oraz na terapii indywidualnej. Zalecany okres terapii wynosi dwa lata.
Ruch Anonimowych Alkoholików jest ruchem samopomocowym co oznacza, że uczestniczą w nim osoby uzależnione będące na różnym etapie trzeźwienia. Podobnie jak na terapii uczestnicy dzielą się swoimi doświadczeniami zarówno z okresu picia jak i trzeźwienia. Często wymieniają się kontaktami i wspierają wzajemnie. Wspólnie organizują czy biorą udział w różnych wydarzeniach. Dzięki temu alkoholicy, którzy często ze względu na swoje zachowanie spowodowane picie doświadczają odrzucenia, znajdują akceptację, zrozumienie
i poczucie przynależności.
Uczestnicy mogą skorzystać ze wsparcia osób o dłuższym stażu trzeźwości tak zwanych „sponsorów” i przejść „Program dwunastu kroków”. Program ten nie jest nazywany programem rozwoju duchowego. Przechodząc kolejne kroki i realizując postawione przez sponsora zadania trzeźwiejący alkoholik przygląda się sobie i zmienia swoje zachowanie. Często w programie odnajduje ścieżkę swojego rozwoju duchowego i moralnego.
Z tych krótkich opisów widać, że terapia i AA mają wiele obszarów wspólnych. Nie wykluczają się i uzupełniają. Co więcej – podczas profesjonalnej terapii pacjent jest informowany i zachęcany do przystąpienia do ruchu AA. Na wielu oddziałach terapii uzależnień organizowane są mitingi AA tak aby pacjent mógł korzystać z obu tych dróg.
Dlatego rekomendowana ścieżka zdrowienia dla osoby uzależnionej zaczyna się od profesjonalnej terapii a ruchu samopomocowy stanowi jej cenne uzupełnienie.
Katarzyna Tuszyńska-Niezgoda
Specjalista psychoterapii uzależnień
Wojewódzki Ośrodek Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia w Pruszkowie
22 739 12 08